آکیکو شینزاتو

سلام آکیکو، میشه لطفا خودت رو معرفی کنی؟ 

من یک طراح/هنرمند جواهرات در اوکیناوا، ژاپن هستم. من برای برند جواهرات برادرم کار می‌کنم و در مدرسه طراحی جواهرات تدریس می‌کنم. در حال حاضر اینها شغل‌های اصلی من هستند. من فقط وقتی وقت داشته باشم روی پروژه‌های خودم کار می‌کنم.

چطور به کاری که الان انجام می‌دهید رسیدید؟

من در دانشگاه سنترال سنت مارتینز (CSM) لندن، طراحی جواهرات خواندم. در ابتدا، می‌خواستم در رشته مد تحصیل کنم، اما با جواهرات مدرن آشنا شدم و به آنها علاقه‌مند شدم. (wertn.com)

در دنیایی که زیبایی بیشتر از هر زمان دیگری تحت تأثیر رسانه‌های اجتماعی و استانداردهای فرهنگی است، آکیکو شینزاتو (Akiko Shinzato)، طراح جواهرات ژاپنی‌الاصل، با نگاهی عمیق و انتقادی، مجموعه‌ای متفاوت از جواهرات مفهومی به نام «Another Skin» (یک پوست دیگر) خلق کرده است. این آثار فقط برای زینت نیستند، بلکه چالش‌برانگیزترین پرسش‌ها را درباره هویت، اعتماد به نفس و تأثیر ظاهر بر روان ما مطرح می‌کنند.

در مجموعه «یک پوست دیگر»، آکیکو شینزاتو با ترکیب جواهرات و نقد اجتماعی، ما را به تأمل درباره وسواس انسان با ظاهر، زیبایی و هویت فردی دعوت می‌کند. آیا چهره ما واقعاً خود ماست؟

از لحظه‌ای که در آینه نگاه می‌کنیم تا نخستین مواجهه با غریبه‌ای در خیابان، صورت ما نخستین رسانه‌ای‌ست که با آن ارتباط برقرار می‌کنیم. اما آیا آنچه می‌بینیم، واقعاً بازتاب «ما»ست؟ یا تنها نمایشی طراحی‌شده برای دیده شدن توسط دیگران؟ آکیکو شینزاتو، طراح ژاپنی مستقر در لندن، با مجموعه‌ی خیره‌کننده و مفهومی خود به نام «Another Skin» (پوستی دیگر)، پرسش‌های عمیق و گاه آزاردهنده‌ای درباره این نمایش همیشگی مطرح می‌کند.

شینزاتو این پروژه را نه صرفاً به عنوان طراحی جواهرات، بلکه به عنوان کنشی هنری با مضمون اجتماعی و روانی معرفی می‌کند؛ تلاشی برای به چالش کشیدن فهم ما از زیبایی، هویت، و صورت به عنوان محل برخورد این دو مفهوم.

صورت انسان، از دیرباز محل بارگذاری معنا بوده است. در جوامع امروزی، این معنا بیش از پیش توسط رسانه‌ها، الگوریتم‌ها و استانداردهای ناپایدار زیبایی شکل می‌گیرد. آنچه "زیبا" تلقی می‌شود، نه امری ذاتی، بلکه تابعی از کلیشه‌هایی‌ست که مدام بازتولید می‌شوند.

شینزاتو با خلق جواهراتی که به‌جای زینت دادن، بخشی از صورت را پنهان می‌کنند یا با چهره‌ی دیگری ترکیب می‌شوند، این واقعیت را به رخ می‌کشد:
ظاهر، امروز بیش از آن‌که برای "بودن" باشد، برای "دیده شدن" است.

او با استفاده از موادی چون چرم نرم، کریستال، فلز و چیدمان‌هایی که یادآور ماسک، گریم دلقک و فیلترهای دیجیتال هستند، اثری می‌سازد که بیننده را در برابر این سؤال قرار می‌دهد:
اگر بتوان چهره را این‌قدر آسان تغییر داد، آیا هویت ما نیز این‌قدر شکننده و پوشیدنی‌ست؟

در سری «آرایش پوشیده»، با الهام از صورتک دلقک‌ها، ویژگی‌های چهره با رنگ، اغراق و اغتشاش بازسازی می‌شوند. ماسک‌ها با رنگ‌های درخشان و خطوط بی‌قاعده، یادآور آرایش‌های اغراق‌شده‌ی دنیای مد، فیلترهای اینستاگرام و نقابی هستند که افراد برای «مناسب» بودن در دید عمومی بر چهره می‌گذارند.

میشه فرآیند خلاقانه‌ات رو برای اون قطعه برامون توضیح بدی؟

از پروژه قبلی‌ام، به آرایش دلقک علاقه‌مند بودم. فکر کردم اگر بتوان با یک تکه جواهر آرایش کرد، جالب خواهد بود. خوشبختانه، چند کریستال سواروسکی داشتم. آنها را برای آرایش به شکل جواهرات عالی یافتم، زیرا کریستال‌های سواروسکی در رنگ‌ها، شکل‌ها و اندازه‌های مختلف هستند. هنگام طراحی، بین میز کارم و آینه رفت و آمد می‌کردم. کریستال‌ها را جلوی آینه روی صورتم گذاشتم و بررسی کردم که از کدام یک استفاده کنم و کجا قرار دهم. مخصوصاً برای آن قطعه، می‌خواستم یک قطعه جواهر بسازم که نمایانگر آرایش چشم باشد. در واقع، من چند انتخاب کریستال برای این قطعه داشتم، اما برای اینکه کمی کاربردی‌تر شود، کریستال‌های مربعی شکل دونات را انتخاب کردم. در غیر این صورت، با پوشیدن آن قطعه چیزی دیده نمی‌شد. در مورد کل شکل، من از یک طرح سر با قاب‌های فلزی پیروی کردم تا بتوانید صورت یک دلقک را از خود قطعه تصور کنید. (wertn.com)

در بخش «هویت پوشیده»، صورت فرد با استفاده از قطعات چرمی که مانند تکه‌هایی از چهره‌ی دیگران است، تغییر شکل می‌دهد. این طراحی نه‌تنها ویژگی‌های فردی را پنهان می‌کند، بلکه عملاً چهره‌ای تازه می‌سازد. این اثر به‌نوعی هشداری‌ست در مورد سایش مرزهای هویتی در جهانی که شباهت و یک‌شکلی را بر تنوع ترجیح می‌دهد.

آنچه آثار شینزاتو را از سایر طراحان متمایز می‌کند، نه فقط طراحی‌های جسورانه، بلکه پیام فرهنگی و روان‌شناختی آن‌هاست. او می‌گوید:

«ظاهر دیگر چیزی فردی نیست؛ بلکه تابعی از دیده شدن است. ما خود را مطابق آنچه دیگران می‌بینند بازسازی می‌کنیم.»

در دنیایی که انسان‌ها برای فالوئرها لباس می‌پوشند و برای عکس پروفایل آرایش می‌کنند، شینزاتو با آثارش نشان می‌دهد که زیبایی دیگر یک انتخاب شخصی نیست؛ بلکه ابزاری برای بقا در یک اکوسیستم بصری‌ست.

او به درستی اشاره می‌کند که جذابیت فیزیکی با عزت نفس ارتباط مستقیم دارد. فردی که احساس کند ظاهر جذابی دارد، احتمالاً اعتماد به نفس بیشتری خواهد داشت. اما وقتی این جذابیت از درون نیامده باشد و تنها بر پایه‌ی فیلترها و ماسک‌ها باشد، چه اتفاقی برای روان انسان می‌افتد؟ آیا هویت ما هم به اندازه‌ی ظاهرمان قابل ویرایش شده است؟

آکیکو شینزاتو فارغ‌التحصیل مدرسه معتبر Central Saint Martins است و آثارش همزمان با نمایشگاه مشهور Savage Beauty در موزه V&A به نمایش درآمد. همکاری او با برند Swarovski منجر به تولید ماسکی شد که در سال ۲۰۱۵ جایزه طراحی این برند را از آن خود کرد. این ماسک، که با چرم گیاهی دباغی شده و دست‌ساز طراحی شده، نمادی از تضاد میان زیبایی طبیعی و دست‌ساز است؛ میان آنچه هستیم و آنچه نمایش می‌دهیم.

در لایه‌ای دیگر از آثارش، شینزاتو به مسئله جنسیت و قدرت نیز می‌پردازد. اشاره او به اینکه در طول تاریخ زنان برای القای قدرت از لباس مردانه استفاده کرده‌اند، گویای تأثیر ظاهر بر قدرت اجتماعی‌ست. در همین راستا، او از عناصر کلاسیک لباس ویکتوریایی همچون پینس‌نز (عینک بدون دسته) استفاده می‌کند، تا نشان دهد که چگونه اکسسوری‌ها می‌توانند حامل پیام‌های روانی و اجتماعی باشند.

مجموعه «Another Skin» ما را وادار به این پرسش می‌کند که آیا چهره ما واقعاً خودِ ماست، یا تنها نمایشی برای دنیای بیرون است؟ آیا زیبایی، همان قدرت است؟ یا تنها توهمی اجتماعی برای جلب تأیید دیگران؟

آثار شینزاتو زیبا هستند، اما نه به آن شکل سنتی. آن‌ها آینه‌هایی هستند که چهره ما را در آن نمی‌بینیم، بلکه چهره‌ای که می‌خواهیم نشان دهیم را بازتاب می‌دهند.

در نهایت، این جواهرات نه برای زینت دادن، بلکه برای تأمل کردن طراحی شده‌اند.

آرشیو آثار آکیکو شینزاتو را در لینک زیر مشاهده کنید: